Jedną z ważniejszych zasad podczas planowania i zagospodarowania przestrzennego jest tak zwana zasada zrównoważonego rozwoju. W prawie polskim ma ona przede wszystkim wymiar środowiskowy i dotyczy wypracowania kompromisu pomiędzy względami społecznymi, środowiskowymi, jak również gospodarczymi.
Zasada ta nie może być przesłanką do konkretnego działania administracyjnego (przykładowo nie można odmówić ustalenia warunków zabudowy tylko z powodu negatywnej oceny organu odnoszącej się do zasady zrównoważonego rozwoju), niemniej jednak powinna być ona uwzględniona podczas wypracowania koncepcji dla poszczególnych aktów polityki przestrzennej, albo też podczas łączenia wraz z elementami zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza oceną wpływu na środowisko.
Ochrona środowiska w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Tak jak wspomniano powyżej, jedną z ważniejszych zasad planowania przestrzennego jest zrównoważony rozwój. Poza tym podczas planowania przestrzennego należy uwzględnić także wymagania odnośnie ochrony środowiska, w tym zagospodarowanie wodą, jak również ochronę gruntów leśnych i rolnych. W dostępnej literaturze przedmiotu wskazuje się, że charakter instrumentów z zakresu planowania przestrzennego ma ogromny potencjał w roli narzędzia ochrony środowiska.
Można tutaj zaznaczyć, że ustawodawca przewidział pewne możliwości, które związane są z wykorzystywaniem instrumentów zarządzania przestrzenią odnośnie ochrony środowiska, jednakże właściwe ich wykorzystanie zależne jest przede wszystkim od samorządów gminnych jako istotnych podmiotów gospodarki przestrzennej.
Cele środowiskowe muszą być uwzględnione w ramach studiów uwarunkowań, jak również kierunków zagospodarowania przestrzennego wraz z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Należy uwzględnić uwarunkowania związane ze :
- stanem środowiska. Należy tutaj zaliczyć stan leśnej i rolniczej przestrzeni produkcyjnej, wielkość i jakość zasobów wodnych, jak również wymogi krajobrazu kulturowego i przyrody, a także wymogi ochrony środowiska,
- występowaniem terenów i obiektów chronionych na podstawie odrębnych przepisów.
Druga część studium, czyli kierunki dotyczą :
- zasad kształtowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej,
- zasad ochrony środowiska wraz z jego zasobami, uzdrowisk i krajobrazu kulturowego, ochrony przyrody,
- obszarów, które wymagają rehabilitacji, rekultywacji, albo przekształceń.
Podczas tworzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego powinno się uwzględnić zasady ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i środowiska. Plan i studium mają inny charakter i związane są z realizowaniem różnych zadań. Dlatego też studium jest dokumentem koncepcyjnym. Niemniej jednak jego uchwalenie nie oznacza, że uwzględnione w nim założenia na pewno będą zrealizowane. Tyczy się to także zawartych w nim wymagań środowiskowych. Z kolei określanie wymogów środowiskowych w planach miejscowych może być przyczyną znacznego obniżenia wartości nieruchomości, które objęte są planem, a w konsekwencji spowoduje to konieczność wypłacenia odszkodowania przez gminę.
Inspiracja: Budplan.net – miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego