Różne rodzaje druku biorą swoje nazwy najczęściej od form drukowych, które są w nich wykorzystywane. Sitodruk to jedna z najstarszych i wciąż bardzo popularnych technik druku, która swoją historią sięga XVII wieku. Nadruk wykonuje się za pomocą specjalnej siatki, przez którą przeciskana jest farba drukarska. Wzór na podłożu uzyskuje się dzięki przygotowaniu odpowiedniego szablonu, który umieszcza się na tej siatce. Szablon to inaczej forma drukowa.
Siatka sitodrukowa i szablon do druku
Matryca do sitodruku – niegdyś wykonywana z nici jedwabnych lub bawełnianych – dzisiaj najczęściej ma formę prostokątnej ramki, zazwyczaj aluminiowej, na którą napięta jest siatka wykonana z nylonu, poliestru lub metalu. Na tak przygotowanej siatce sitodrukowej umieszcza się szablon czyli wzór, który chcemy odwzorować na drukowanym podłożu. Szablon – czyli formę drukową – wykonuje się różnymi sposobami. Może to być kształt wycięty z papieru lub folii i przytwierdzony do siatki bezbarwną taśmą, może też być to rysunek wykonany na jej powierzchni tuszem albo kredką litograficzną. Używa się także emulsji światłoczułych, którymi powlekana jest siatka i która po wyschnięciu jest naświetlana, aby powstał trwały wzór.
Technika nakładania farby na podłoże
Do druku metodą sitodruku używa się odpowiednich farb. Mogą to być bezwonne farby wodne lub farby plastizolowe, które zapewniają nieco większy współczynnik krycia. Druk odbywa się poprzez przeciśnięcie odpowiedniej ilości farby przez oczka sita za pomocą specjalnej prasy. W miejscu zastosowania formy drukowej otwory siatki są zablokowane i farba przechodzi przez siatkę tylko w miejscu wzoru, który chcemy uzyskać na podłożu. Możliwe jest wykonanie nadruku w różnych kolorach farb. Ich zakres nie jest duży, ale nasycenie barw jest często dużo lepsze niż przy zastosowaniu innych technik drukarskich.
Usuwanie szablonu druku
Nadruki metodą sitodruku wykonuje się zwykle od razu dla całych serii ponieważ zmiana szablonu wymaga nieco pracy. Szablon – w zależności od tego, w jaki sposób został przygotowany – odpowiednimi metodami usuwa się po zrealizowaniu pracy. W przypadku szablonu wykonanego za pomocą tuszu używa się między innymi tak zwanego odwarstwiacza, który usuwa wzór z sita. Potem sito czyszczone jest odpowiednimi środkami, żeby można je było użyć do kolejnej pracy.
Zastosowanie sitodruku na co dzień
Druk sitodrukowy został wynaleziony w celu zadrukowywania sporych powierzchni podłoża drukarskiego. Dzisiaj stosuje się go przy drukowaniu na podłożach typu papier, karton, tworzywa sztuczne, metal i tekstylia. Bardzo często wykorzystuje się sitodruk przy druku różnych wzorów i napisów na koszulkach. Mimo tego, że metoda ta jest dosyć czasochłonna, cieszy się wciąż dużą popularnością. Nadruk wykonany tą metodą jest bardzo trwały i odporny na działanie czynników zewnętrznych, a rozdzielczość w wielu przypadkach jest całkowicie wystarczająca.
Sitodruk wykonuje się w dużych drukarniach na odpowiednich maszynach przeznaczonych do tej technologii. Coraz częściej są to maszyny półautomatyczne lub automatyczne, dzięki czemu wykonanie sitodruku dzisiaj to dużo szybszy proces niż przed wiekami. Jednocześnie w niektórych przypadkach efekty, jakie się uzyskuje dzięki tej metodzie wciąż uznawane są za najlepsze.
