Aktualne standardy bezpieczeństwa wymagają, aby urządzenia oraz instalacje mechaniczne były wyposażone w wyłączniki bezpieczeństwa, które w każdym momencie, niezależnie od okoliczności, będą w stanie zatrzymać pracę maszyny.
Wyłączniki grzybkowe
Nieprzewidziana usterka lub błąd człowieka może doprowadzić do poważnych konsekwencji podczas użytkowania urządzeń w pracy. Można temu przeciwdziałać za pomocą wyłączników bezpieczeństwa. Są one produkowane w formie grzybkowych lub linkowych przycisków. Dzięki temu można zatrzymać pracę urządzenia z każdego odcinka zamontowanej linki lub poprzez użycie przycisku. W ich system wchodzi także donośny sygnał alarmowy, który w razie potrzeby będzie informował o wystąpieniu nagłej, niebezpiecznej sytuacji.
Element tego typu powinien być zamontowany w łatwo dostępnym miejscu. Musi być w zasięgu ręki tak, aby natychmiast zastopować działanie danego urządzenia. Jego praca nie obejmuje wykrywania problemów, ale należy do obowiązkowego wyposażenia systemu ochronnego.
Wyłączniki mają zazwyczaj kształt grzybka. Ich części są w czerwonym oraz żółtym kolorze. Po naciśnięciu blokuje on swoje położenie, a żeby wrócił do wcześniejszej pozycji startowej, należy go zresetować poprzez obrót i mocne pociągnięcie do siebie. W niektórych przypadkach zastosowano dodatkowe blokady, takie jak kluczyk lub kołnierz zabezpieczający. Mają one na celu zminimalizowanie ryzyka, że maszyna zostanie zatrzymana przypadkowo.
Na rynku dostępne są zróżnicowane wersje zarówno budowy, jak i dodatkowego wyposażenia wyłączników. Jest możliwy zarówno montaż panelowy, jak i powierzchniowy. Użycie odpowiednich materiałów pozwala producentom zaopatrywać miejsca pracy, gdzie istnieje ryzyko wybuchu. Za zastopowanie pracy maszyn odpowiadają wtedy wyłączniki bezpieczeństwa w wersji iskrobezpiecznej. Możliwe jest także wyposażenie elementu w diody LED, który pomagają w szybszym zauważeniu wyłącznika.
Wyłączniki linkowe
Drugi typ wyłącznika pozwala na wykorzystanie go w dowolnym miejscu, w którym przebiega linka. Urządzenie poprzez zerwanie, dołączonej wcześniej stalowej linki, uruchamia wyłącznik i odłącza zasilanie działającej maszynie.
Budowa elementu może być wykonana z aluminium, tworzyw sztucznych oraz stali. Wyłączniki linkowe są najczęściej wykorzystywane podczas zabezpieczania taśmociągów, maszyn obróbki drewna, maszyn tekstylnych oraz pras drukarni. Używa się ich także jako podstawowe wyposażenie systemów bezpieczeństwa w kopalniach.
W wyposażenie elementu może także wchodzić dioda lub lampka, która wskazuje stan wyłącznika. Można także skorzystać z funkcji e-stop, która pozwala na zatrzymanie maszyny, gdy tylko osoba obsługująca znajdzie się w jej pobliżu.
Jeżeli zdecydujemy się na wyłącznik linowy, który będzie miał pracować w trudnych warunkach atmosferycznych, warto zwrócić uwagę na opcję dwustronnego działania – na końcach linek biegnących w przeciwnych kierunkach montuje się sprężyny naciągające. Dzięki temu linki nawet wobec ciepła lub chłodu zachowują stałą długość. Decydując się na tę opcję należy zwrócić szczególną uwagę na moc napięcia tak, aby zagwarantować odpowiedni poziom bezpieczeństwa.
Jeżeli rozważasz montaż wyłącznika bezpieczeństwa w swoim miejscu pracy, warto mieć na uwadze kilka podstawowych kwestii. Po pierwsze, określ długość odcinków, które mają być zabezpieczone wyłącznikami linkowymi. Weź także pod uwagę rozmiar maszyny. Dodatkowo zorientuj się, w jakich warunkach będzie pracował ten element (np. chłodnia, prasy drukarskie czy piekarnia). Na koniec należy podkreślić, że wyłącznik bezpieczeństwa jest niezbędnym urządzeniem podczas tworzenia skutecznego systemu bezpieczeństwa.
